देबकी बिष्ट
जीवन साथी, जसको आ–आफ्नै इतिहास छ। निडर, हक्की स्वभाव, इमानदार शुशिला कार्कीले २०७३ साल असार २७ मा सर्वोच्च अदालतमा नेपालको पहिलो महिला प्रधान न्यायाधीश बनेर इतिहास रचिन्् । सामान्यतया कडा स्वभावकी शुशिलालाई समय र पेशाले पनि कडा बनाएको लाग्छ । व्यवसायिकरुपमा उनी जति कडा स्वरूपमा प्रस्तुत हुन्छिन, व्यत्तिीगत जीवनमा त्यतिनै नरम पनि छिन् । वाल्यकालमा गाँउघरमा उनी बुवाको न्यायिक सभामा बस्थिन्। ती सभाका छलफल शुशिला खुव रूचीका साथ सुन्थिन्।
२००९सालमा विराटनगरको मध्यम वर्गीय परिवारमा जन्मिएकी शुशिला आज जुन स्थानमा छिन्, त्यसको श्रेय श्रीमान दुर्गालाई दिन्छिन् । ‘छोरो जन्मेपछि, म आमा भए र स्तनपान मात्र गराए । अरु सबै वहाँले गर्नुभयो,’ उनी भन्छिन्। पूर्व प्रधानन्यायाधीश शुशिलाले श्रीमान दूर्गा सुवेदीलाई भगवान र गुरूको दर्जा दिन्छिन्।
दुर्गा सुवेदीको पनि आफ्नै इतिहास छ। २००३ सालमा धनकुटामा जन्मिएका सुवेदी नेपालको प्रजातान्त्रिक आन्दोलनका चर्चित व्यक्ती हुन्। पञ्चायती शासनविरुद्ध नेपाली कांग्रेसले गरेको सशस्त्र संघर्षलाई सहयोग पुर्याउन नेपाल राष्ट्र बैंकको भारू ३० लाख लुट्ने समूहको नतृत्व उनैले गरेका थिए। वसन्त भट्टराई र नगेन्द्र ढुंगेलको सहयोगमा २०३० सालमा नेपाल वायुसेवा निगमको विमान अपहरण गरेका थिए। यसकै कारण दुर्गाले करिब १० वर्ष लामो प्रवास र दुई वर्ष भारतीय जेल मा जीवन विताउनु परेको थियो। कालान्तरमा दुर्गा माओवादी र सरकारबीच शान्ति संवाद गराउने सुत्रधारसमेत बनेका थिए।
दुर्गा सुवेदी जोगी बन्ने भनेर हिडेका थिए तर शुशिलाको प्रेम प्रस्तावले उनलाई विवाह गर्न बाध्य पार्यो । शुशिला जती हक्की स्वभावकी देखिन्छन् त्यत्री नै रोमान्ञ्चक पनि छिन्। न्यायलयमा ३२ वर्ष बिताएकी शुशिलाका विरुद्ध महाअभियोगको प्रस्ताव पनि ल्याइयो। दुर्गा र शुशिलाका एक छोरा छन् जो आमा बुवाको नामबाट सञ्चार माध्यममा आउन मन पराउदैनन्।
